دانستنیهای قیر و ساختار آن
تاریخچهی قیر:
آغاز صنعت مدرن قیر را میتوان به سال ۱۷۱۲ میلادی نسبت
داد که سنگها قیر طبیعی در فرانسه کشف شدند. در آن هنگام مواد قیری را به
طورسادهای به صورت کلوخه روی سطح جادههای محلی پخش میکردند. این تکنیک
کاملا موفقیت آمیز بود و در مدت کوتاهی پیشرفتهایی در کار به صورت پودر
کردن و گرم کردن مواد قبل از استفاده حاصل شد. با پیشفت علم و تکنولوژی قیر
کاربردهای بسیار متنوع و گسترده ای در صنایع گوناگون و جهت مصارف مختلف از
قبیل راهسازی، پوشش ( کف، بام، لولههای زیر زمینی، محافظ فلزات)، آب بندی
(مخازن، کانالها، پلها)، تثبیت شنهای روان، رنگ آمیزی و… پیدا نموده
است.
قیر چیست؟
بدون شک واژه قیر نزد توده مردم واژهای است
آشنا، اما شاید این ماده به آن اندازه که در عرف عامیانه مادهای شناخته
شده و مشخص است، برای متخصصین فن معروف و مشخص نباشد. در برداشت عامیانه
«قیر، مادهای سیاه، بد بو و احیاناً ناخوش آیند است که دو خاصیت مشخص
دارد: چسبندگی و آب بندی؛ منشأ آن از نفت میباشد و در تهیه آسفالت یا
قیرگونی کردن بام بکار میرود.» و البته این نگاهی از دور به قیر است که
تنها مشخصات ظاهری آن را در بر دارد.
ساختار قیر:
قیرها از نظر
فیزیکی یک ماده هموژن هستند، با این حال این مواد از نظر شیمیایی یک مخلوط
نا همگون (هتروژن) از ترکیبات شیمیایی مختلف میباشند. علی رغم این مسأله
همه قیرها دارای یک سری خصوصیات و خواص مشترک میباشند.
ساختار اتمی
قیرها که به روش تجزیه شعله یا سایر روشها بدست آمده حاکی از آن است که
حدود ۹۰٪ قیر را اتمهای کربن و هیدروژن تشکیل میدهند و همچنین اغلب قیرها
دارای نیروژن، گوگرد و اکسیژن به نسبتهای مختلف ولی کم میباشند. در قیر
مقادر ناچیزی از سایر اتمها نظیر اتمهای فلزی مختلف نیز معمولا یافت
میشوند، ولی روشن است که تاثیری بر خواص قیر ندارند. قیر، یا به بیان بهتر
مواد قیری، مخلوط بسیار متنوعی از طیف وسعی از هیدروکربورها میباشند که
در انواع دستهبندیهای اشباع و غیر اشباع، حلقوی و غیر حلقوی، قطبی و غیر
قطبی قرار میگیرند.